موتورخانه ها به عنوان قسمت اساسی از یک ساختمان شناخته می شوند و مسئولیت اصلی فراهم کردن گرمایش و سرمایش را بر عهده دارند. آشنایی با اجزا تشکیل دهنده موتورخانه ها نقش اساسی در انتخاب، تعمیر و نگهداری این تجهیزات دارد. این تجهیزات شامل پمپ ها، دیگ های بخار، چیلرها، مبدل های حرارتی، مشعل و دیگر اجزای اساسی است. در ادامه به نقش و وظیفه هر یک از این اجزا اشاره خواهیم کرد.
تجهیزات اصلی موتورخانه ها و نقش آن ها در ساختمان
در موتورخانه ها، تجهیزات اصلی مختلفی نصب می شوند که هرکدام وظایف مختلفی را بر عهده دارند و برای بهره‌وری بیشتر مهم هستند. مکان قرارگیری این تجهیزات توسط مهندسان طراح تاسیسات مشخص می شود.
تجهیزات اصلی موتورخانه ها شامل بویلر، چیلر، پمپ، مبدل حرارتی، مخازن آب گرم بهداشتی برای آشامیدن و شستشو، لوله ها و شیرها، تجهیزات الکترونیکی کنترلی و پردازشی، تجهیزات مختلف مانند هوا ساز و شوفاژ برای توزیع هوا در ساختمان، برج خنک کننده و سوپاپ ها می باشند. در ادامه، به نحوه کارکرد تجهیزات اصلی موتورخانه ها و نقش آن‌ها در ساختمان پرداخته خواهد شد.
- دیگ بخار
دیگ بخار یا بویلر، یک وسیله تاسیساتی است که برای گرم کردن یا جوشاندن سیالات تعبیه شده و برای مصارف مختلف خانگی و صنعتی مورد استفاده قرار می گیرد. این وسیله معمولاً برای تولید بخار، آب گرم یا گرم کردن انواع روغن ها استفاده می شود و انرژی مورد نیاز برای انجام فرآیند را از منابع مختلفی مانند احتراق سوخت، انرژی الکتریکی یا انرژی هسته ای تامین می کند.
ساختار بویلرها از چند جزء اساسی تشکیل شده است، شامل یک محفظه تحت فشار که شامل لوله های سیال و مخازن است، مشعل برای ایجاد حرارت، دودکش برای خروج گازها و سیستم کنترلی. این وسایل اصلی تشکیل دهنده بویلرها و بخش مهمی از موتورخانه ها هستند. فروش انواع چیلر در ایران
- چیلرها
چیلرها یک نوع تجهیزات هستند که از دو سیکل جذب یا تراکم برای جمع آوری گرما از مایع استفاده می کنند. این تجهیزات به دو دسته تراکمی و جذبی تقسیم می شوند. عملکرد انواع چیلرهای صنعتی بر اساس تغییر فاز از مایع به گاز و بالعکس است و تنها تفاوت آن ها در نحوه تامین انرژی مورد نیاز برای این تغییر فاز است. این تجهیزات مایع سرد را از طریق پمپ و لوله کشی های عایق شده به فن کویل ها، موتورخانه ها و … ارسال می کنند و گرمای جمع آوری شده از مایع می تواند به محیط یا سیستم های گرمایشی منتقل شود. چیلرها نیز برای تهویه مطبوع صنعتی مورد استفاده قرار می گیرند.
- مبدل های حرارتی
مبدل های حرارتی به عنوان یکی از قطعات اساسی در تشکیل موتورخانه ها استفاده می شوند که مسئولیت تبادل گرمایی را بر عهده دارند. این مبدل ها، دو سیال با دماهای مختلف را به یکدیگر متصل می کنند تا تبادل حرارتی صورت بگیرد، یکی از این سیال ها به دمای پایین تری می رسد و دیگری به دمای بالا. در مبدل های حرارتی، این دو سیال بدون تماس مستقیم جرمی با یکدیگر، حرارت را تبادل می کنند. سیال سرد تر با تماس با سیال گرم، انرژی حرارتی جذب می کند و دمای آن افزایش می یابد، در حالی که به عنوان واکنش، سیال گرم با از دست دادن حرارت، سرد می شود. این فرآیند تبادل بر اساس اصول انتقال حرارت از جمله رسانش گرمایی و همرفت انجام می شود.
- مشعل
مشعل به عنوان منبع اصلی احتراق در بویلرها معرفی می شود. وظیفه اصلی رله های مشعل، خاموش کردن مشعل یا بویلر در صورت عدم احتراق صحیح در زمان راه‌اندازی و همچنین خاموش کردن شعله در حین عملکرد است. عملکرد مشعل برای تامین حرارت شامل شش مرحله است:
- تامین سوخت و هوا با دبی و فشار مناسب
- تبخیر سوخت‌های جامد و مایع
- تنظیم میزان مناسب سوخت و هوا
- مخلوط کردن سوخت و هوا
- ایجاد جرقه
- مواجهه آتش با سطوح انتقال حرارت
- منبع انبساط
منبع انبساط در واقع یک مخزن است که به تعادل فشار سیالات گرم کمک نموده و کمبود آب در گردش را جبران می‌کند. این منابع انبساط یکی از تجهیزات اصلی در سیستم های موتورخانه ها به شمار می آیند. هنگامی که سیال در گردش در اثر افزایش دما، حجم خود را افزایش می دهد، این موضوع می تواند به لوله ها و اتصالات آسیب برساند. در این مواقع، منبع انبساط به عنوان یک راه حل کارآمد و موثر به کمک می آید. این مخازن بر روی قسمتی از سیستم لوله‌کشی نصب می شوند و تغییرات فشار را کنترل می‌کنند، به علاوه می توانند کاهش فشار سیال را نیز تعدیل کنند. منابع انبساط به دو دسته اصلی منبع انبساط باز و منبع انبساط بسته تقسیم می شوند. به دلیل وجود خطرات مرتبط با شیرهای اطمینان، استفاده از منابع انبساط می تواند یک روش مطمئن‌تر برای کنترل و تعدیل تغییرات فشار و حجم سیالات باشد.
- ترموستات ها از اجزا تشکیل دهنده موتورخانه
ترموستات ها دستگاهی هستند که دما را در یک محدوده و یا در دمای خاص ثابت نگه می دارند. زمانی که این محدوده دما در دسترس هست، ترموستات مدار برقی سیستم را قطع می کند.
اما زمانی که به اختلاف ۳ تا ۵ درجه سانتیگراد رسیدیم، ترموستات مدار را وصل کرده و سیستم شروع به کار می کند.
پمپ ها؛ یکی از مهم ترین اجزا تشکیل دهنده موتورخانه
تجهیزات پمپی، ابزارهایی مکانیکی هستند که برای افزایش فشار و انتقال سیال به کار می روند. این پمپ ها با افزایش فشار، انرژی سیال را افزایش می دهند و با تغییرات فشار، انرژی نیز تغییر می کند. کاربردهای اصلی پمپ ها شامل انتقال سیال به ارتفاع بالاتر یا جابه جایی آن در سیستم لوله کشی و ایجاد نیروی هیدرولیک است. این پمپ ها به دسته های مختلفی مانند پمپ های جابه جایی مثبت، پمپ های چرخ‌دنده ای و پمپ های دینامیکی تقسیم می شوند. بسته به نیاز و کاربرد، نوع و محل نصب پمپ ها متفاوت است.
سخن پایانی
با توجه به اهمیت کارکرد درست اجزا تشکیل دهنده موتورخانه و نقش حیاتی آن ها در فراهم کردن گرمایش و سرمایش، به نظر می رسد که انتخاب، نصب و نگهداری صحیح این تجهیزات برای عملکرد بهینه ساختمان بسیار حائز اهمیت باشد. از طریق تمرکز بر این اجزا و بررسی دقیق نقش و عملکرد هر یک، قادر خواهیم بود تا عملکرد بهینه و پایداری برای محیط های مختلف فراهم کنیم.
سوالات متداول اجزا تشکیل دهنده موتورخانه
- کدام اجزا به عنوان تجهیزات اصلی در موتورخانه ها شناخته می شوند؟
تجهیزات اصلی موتورخانه ها شامل بویلر، چیلر، پمپ، مبدل حرارتی، مشعل و دیگر اجزای اساسی است. - وظایف و کاربردهای اصلی پمپ ها چیست؟
پمپ ها برای افزایش فشار و انتقال سیال به کار می روند. - منبع انبساط در سیستم های موتورخانه ها چه وظیفه ای دارد؟
منبع انبساط در سیستم های موتورخانه ها برای تعادل فشار سیالات و جبران کمبود آب در گردش استفاده می شود.
بدون دیدگاه